Grupy krwi u koni

Tekst: lek. wet. Alicja Iwaszko-Simonik
Foto: Paulina Dudzik

Serologia grup krwi jest dynamicznie rozwijającą się dziedziną w medycynie weterynaryjnej. Oznaczanie grup krwi koni jest niezwykle istotne do przeprowadzenia bezpiecznej transfuzji krwi oraz określenia zgodności klacz/ogier, w celu zapobiegania występowaniu konfliktu serologicznego między klaczą a źrebięciem, nazywanego chorobą hemolityczną noworodków.

W ostatnich latach nastąpił wyraźny rozwój krwiolecznictwa u zwierząt. Związane jest to ze zwiększeniem możliwości terapeutycznych oferowanych przez medycynę weterynaryjną, powstawaniem dużych klinik weterynaryjnych oraz coraz większą dostępnością krwi i produktów krwiopochodnych w bankach krwi zwierząt.

Podział grup krwi u zwierząt, podobnie jak u człowieka, opiera się na obecności antygenów na powierzchni czerwonych krwinek (erytrocytów). W ramach tego samego gatunku może istnieć wiele różnych grup takich antygenów. U koni wyróżnia się 8 głównych układów grupowych krwi, które oznacza się dużymi literami A, C, D, K, P, Q, U oraz T (która nie została do końca poznana). Oprócz tego istnieje ponad 30 różnych czynników (alloantygenów) dodatkowo występujących na powierzchni erytrocytów i oznaczanych małą literą (tabela), co daje 400 tys. możliwych kombinacji fenotypowych erytrocytów.

Tabela 1. Grupy krwi u koni wraz czynnikami (alloantygenami)
Grupa Czynnik
A a, b, c, d, e, f, g
C a
D a, b, c, d, e, f, g, h, i, k, l, m, n, o, p, q, r
K a
P a, b, c, d
Q a, b, c
U a

 

Znajomość grup krwi jest niezbędna w sytuacjach, kiedy należy wykonać transfuzję. Niezgodność krwi obserwowana jest klinicznie pod postacią reakcji poprzetoczeniowych (np. wstrząs) lub hemolizy (niszczenie czerwonych krwinek), np. u noworodków. Grupy krwi Aa oraz Qa cechują się największą immunogennością, czyli wywołują ostre reakcje immunologiczne. Są one odpowiedzialne za 90% przypadków hemolizy u noworodków. Z tego względu krew używana do transfuzji powinna być Aa- i Qa-negatywna. Częstość występowania grupy krwi Aa i Qa w populacji koni jest zależna od rasy. Najczęściej grupy te występują u koni ras lekkich (pełna krew angielska, czysta krew arabska). Niektóre rasy koni, tj. kłusaki amerykańskie czy American Quarter Horse, są wyjątkowo dobre jako dawcy krwi, ponieważ występują u nich bardzo rzadko antygeny Aa i Qa.

Shopping Cart
Scroll to Top