Tekst: Ewelina Mandrykin
Foto: Paulina Dudzik-Deko
Zmęczenie może dotyczyć każdego – nie tylko nas, ludzi, ale także koni. Warto jednak wiedzieć, że organizm tych zwierząt reaguje zupełnie inaczej na zmęczenie niż organizm człowieka, w związku z czym wiele osób może po prostu nie zauważyć pierwszych jego oznak u konia bądź też zrozumieć je w zupełnie inny sposób. Jak poznać, że nasz rumak dostał w kość?
Jakie są pierwsze objawy przemęczenia u konia?
Na początku należy zaznaczyć, że mimo iż wszystkie zwierzęta oraz ludzie mogą odczuwać zmęczenie, to jednak każdy gatunek reaguje na niego w odmienny sposób. Jak wiemy, konie to zwierzęta uciekające. W związku z tym ich organizm jest w naturalny sposób przystosowany do wysiłku oraz do stosunkowo długiego radzenia sobie ze zmęczeniem. Podczas wysiłku maskuje on pierwsze symptomy zmęczenia, podobnie bywa nawet z dużym bólem i różnego rodzaju kontuzjami. Jest to związane z tym, że organizm konia wytwarza bardzo wysokie poziomy adrenaliny, znacznie wyższe niż u człowieka – a przecież wiemy, jak my reagujemy na adrenalinę. Wyobraźmy sobie, że reakcja organizmu konia jest jeszcze mocniejsza. Dlatego też granica, po której organizm konia wysyła jakiekolwiek sygnały o zmęczeniu, również jest znacznie wyżej.
Jeżeli chodzi o objawy przemęczenia u rumaka, mogą być one bardzo różne, zarówno natychmiast zauważalne, jak i bardzo subtelne, w związku z czym nie każdy jest w stanie je od razu dostrzec, przez co bywają one po prostu pominięte, a zmęczenie u konia tylko się potęguje. W związku z tym należy być wyczulonym na wszelkie zachowania konia, które wcześniej nie były dla niego charakterystyczne. Na przykład rumak może od pewnego czasu wydawać się nam ospały, co również bardzo często przekłada się na jego pracę podczas treningu. Możemy zaobserwować, że koń nie jest skoncentrowany, jest nieuważny, zdaje się, jakby nic go nie interesowało, nie wykazuje chęci do ruchu, jaką mógł wykazywać jakiś czas wcześniej. Takie zwierzę może także reagować na pomoce w ospały sposób oraz wykonywać ćwiczenia mniej starannie w porównaniu z tym, jak pracowało wcześniej. Co więcej, bardzo często przemęczony koń automatycznie szybciej się męczy podczas treningu, możemy zaobserwować także spadek kondycji. Również przyspieszony oddech i bicie serca to symptomy zmęczenia.
Rodzaje zmęczenia
Jeżeli koń jest przemęczony przez dłuższy czas, nie będzie w stanie pracować odpowiednio – jego organizm uruchamia wówczas pewnego rodzaju mechanizmy obronne, które będą uniemożliwiały wykonywanie dużego wysiłku, co ma na celu ochronę przed kontuzjami. Co więcej, zmęczenie może być różnego pochodzenia i występować w różnych formach. Koń może być zmęczony po krótkim, lecz zbyt intensywnym wysiłku, a także po długim, ale mniej intensywnym. Od tego zależy również reakcja, czyli zachowanie konia. Bardzo często można spotkać się ze zmęczeniem mięśni. Wówczas nawet jeżeli koń chce wykonać dane ćwiczenie poprawnie, mięśnie po prostu nie reagują odpowiednio na sygnały wysyłane przez mózg. Tego rodzaju zmęczenie jest bezpośrednio związane ze zużywaniem zasobów energetycznych oraz odkładaniem się kwasu mlekowego. Jest to przyczyną zachwiania równowagi elektrolitów w organizmie konia… Czytaj więcej w marcowym wydaniu „Koni i Rumaków”