Tekst: Rafał Kaczmarek
Foto: Paulina Dudzik-Deko
Odpiaszczanie koni to coraz częstszy temat poruszany w stajniach i na forach jeździeckich. Dla niektórych możliwość zapiaszczenia konia brzmi absurdalnie, dla innych to zmora sezonu pozapastwiskowego. Jeśli zastanawiasz się, czy Twój koń jest narażony na zapiaszczenie, koniecznie dowiedz się, czym jest to zjawisko, co do niego prowadzi oraz jak skutecznie temu przeciwdziałać. Jak w wielu innych przypadkach, najważniejsza może okazać się profilaktyka prawidłowego żywienia opartego na dobrej jakości włóknie.
W jaki sposób dochodzi do zapiaszczenia układu pokarmowego?
Spożywanie siana bezpośrednio z ziemi na piaszczystym padoku, wypas na niskiej jakości pastwisku lub podawanie słabo oczyszczonej paszy może narazić konia na połknięcie dużych ilości piasku. Niektóre zwierzęta w poszukiwaniu minerałów liżą glebę, inne z kolei wykazują niepohamowany zapęd do smakowitych korzonków, jednocześnie połykając piasek. Badania wykazały, że każdy koń w innym stopniu radzi sobie z wydalaniem piasku, który przy częstszym spożywaniu może zalegać w układzie pokarmowym, w większości różnice te wynikają z różnych diet i zachowań zwierząt. Ciężar piasku ułatwia gromadzenie się go we wszelkich zagłębieniach, a szczególnie w okrężnicy, która ma dość charakterystyczną budowę sprzyjającą zaleganiu ziaren między jej fałdkami. Ostra struktura ziarna negatywnie wpływa na delikatną błonę wyścielającą jelito. Długotrwałe działanie ścierające wywołuje bardzo bolesne stany zapalne, jednocześnie niszcząc florę bakteryjną i zaburzając trawienie. W skrajnych przypadkach zalegający piasek może zamknąć światło jelita, doprowadzając do zgonu. Zdiagnozowanie konia pod kątem zalegającego piasku nie należy do najłatwiejszych, najczęściej konie wykazują objawy kolkowe, chudnięcie, niechęć do spożywania paszy, problemy z wydalaniem kału, czyli bardzo ogólne objawy łączone często z innymi dolegliwościami. Bardzo pomocny okazuje się wywiad dotyczący sposobu oraz miejsc pobierania paszy. Najczęstszym sposobem określającym, czy występuje problem zalegającego piasku, jest flotacja kału, która niestety nie zawsze daje miarodajne wyniki. Odnotowano przypadki, w których piasek nie wytrącał się w kale zapiaszczonych koni. Doświadczony lekarz na podstawie badania ultrasonograficznego może stwierdzić występowanie piasku, jednak jest to dość trudne zwłaszcza w innych miejscach niż okrężnica… Czytaj więcej w najnowszym numerze „Koni i Rumaków”